Het is niet acceptabel dat willekeurige leden van de bevolking (financiële) informatie over een UBO kunnen opvragen. Dat heeft het Europese Hof van Justitie bepaald. Het UBO-register is daarom tijdelijk afgesloten voor het publiek. Wat houdt deze uitspraak in? En wat zijn gevolgen voor het UBO-register en de registratieverplichting?
Anti-witwasrichtlijn ter voorkoming van financieel-economische criminaliteit
Het UBO-register en de verplichting om te registeren is gebaseerd op de Europese vierde en vijfde anti-witwasrichtlijn. Deze richtlijn heeft als doel om financieel-economische criminaliteit tegen gaan. Hierbij kan je denken aan corruptie, witwassen, belastingontduiking, fraude en financiering van terrorisme.
Ondernemingen moeten hun uiteindelijk begunstigden registeren in dit UBO-register. Een deel van deze informatie (naam, geboortemaand en jaar, nationaliteit, woonstaat, aard en omvang van het economisch belang in de onderneming) was tot voor kort voor iedereen toegankelijk. Iedereen kon tegen een geringe vergoeding een uittreksel uit het UBO-register opvragen.
“De bepaling in de antiwitwasrichtlijn dat informatie over een UBO in alle gevallen voor elk lid van de bevolking toegankelijk moet zijn, is ongeldig”
Uitspraak Europees Hof over openbaarheid van het UBO-register
Het Europees Hof van Justitie (Hof) heeft in zijn uitspraak van 22 november 2022 een deel van de Europese regels over het UBO-register ongeldig verklaard. Volgens het Hof vormt de toegang voor het grote publiek tot informatie over een UBO een ernstige inmenging in de grondrechten op eerbiediging van het privéleven en bescherming van persoonsgegevens. Het is niet acceptabel dat willekeurige leden van de bevolking (financiële) informatie over een UBO kunnen krijgen zonder dat zij daar een belang bij hebben dat verband houdt met het doel van de richtlijn. Namelijk voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme. UBO’s lopen vooral ook risico, omdat de gegevens uit het UBO-register na verstrekking zonder belemmering kunnen worden opgeslagen en verspreid. De bepaling in de antiwitwasrichtlijn dat informatie over een UBO in alle gevallen voor elk lid van de bevolking toegankelijk moet zijn, is ongeldig, aldus het Hof.
Welke gevolgen heeft dit voor het Nederlandse UBO-register en registratieverplichting?
De Kamer van Koophandel heeft, op verzoek van minister Kaag, het UBO-register tijdelijk afgesloten voor het publiek. Dit betekent dat tijdelijk geen informatie uit het UBO-register kan worden opgevraagd. In de komende dagen zal worden bezien welke informatieverstrekkingen nog wel mogelijk zijn. De uitspraak van het Hof heeft geen gevolgen voor de verplichting tot registratie in het UBO-register. Uiteindelijk begunstigden moeten zich registreren, voor zover zij dat nog niet hebben gedaan. In mijn eerdere blog beantwoord ik de vraag voor wie de verplichting tot inschrijving in het UBO-register geldt.
Meer weten over het privacyrecht?
Het gebruik van persoonsgegevens is in veel processen onmisbaar om een goede dienstverlening aan uw klanten te kunnen bieden. De wetgeving die deze verwerkingen beheerst is echter complex, zeker als het gaat om bijzondere persoonsgegevens. U moet voldoen aan de strenge verplichtingen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG/ GDPR), van de UAVG en aan de gedragscodes uit uw branche. Onze Privacy Desk helpt u om persoonsgegevens (commercieel) zo optimaal mogelijk te benutten én tegelijkertijd de privacy van uw klanten te waarborgen.
Auteur
Anne-Mieke Dumoulin-Siemens is specialist ondernemingsrecht en privacyrecht. Zij is een kundige gesprekspartner voor (internationale) commerciële ondernemingen en non-profit organisaties. Cliënten waarderen haar juridische adviezen vanwege de praktische en commerciële uitvoerbaarheid ervan.
