In Duitsland en in Nederland is het procesrecht in de afgelopen decennia op belangrijke punten gewijzigd. Zo zijn in Nederland met de Spoedwet KEI een sterkere regiefunctie van de rechter en de verruiming van de mogelijkheden tijdens de mondelinge behandeling landelijk ingevoerd.
In Duitsland is de leidende positie van de rechtbank in de procedure versterkt, bepaald dat aan iedere mondelinge behandeling een schikkingsonderhandeling vooraf dient te gaan, vastgelegd dat op verzoek of ambtshalve een mondelinge behandeling of een getuigenverhoor via beeld- en geluidsoverdracht kan plaatshebben en wordt een zaak in beginsel door een enkele rechter behandeld.
Eckhard Mehring concludeert na zijn uitgebreide vergelijking van de procesgang in eerste instantie in het Duitse recht met de gelijktijdige vergelijking met het Nederlands recht dat de verschillen meer in het detail liggen. Hij meent echter ook dat de Duitse civiele procedure soepeler en misschien zelfs effectiever verloopt dan de Nederlandse civiele procedure. Dit komt voornamelijk omdat de Duitse rechter de leiding van de procedure heeft, terwijl de Nederlandse rechter slechts de regie voert. De Nederlandse rechter bepaalt dus niet zelf en direct de procesgang, maar in afstemming met partijen.
Lees hier onder het volledige artikel in TCR: De dagvaardingsprocedure in civiele zaken bij de rechtbank in eerste aanleg in Duitsland vergeleken met de Nederlandse procedure na KEIwetgeving en Spoedwet KEI.